خب خب خب! دوباره وقتشه که یه افتخار دیگه به کارنامه بچههای باهوش و باحال ایران اضافه بشه! امسال هم تیم ملی المپیاد زبانشناسی جمهوری اسلامی ایران، آمادهست تا توی بیستودومین دوره المپیاد جهانی زبانشناسی (IOL) که تو کشور زیبای تایوان برگزار میشه، بدرخشه! تو این مطلب از طلاییها میخوایم با اعضای نابغه و خوشفکر تیم امسال آشنا بشیم. کسایی که با مغز تحلیلگرشون، کلی معمای زبانی رو قورت دادن و حالا آمادهن که با بچههای کل دنیا رقابت کنن!
اعضای تیم ملی ایران در المپیاد زبانشناسی ۲۰۲۵
- فاطمه محمدیزاده – از کرمان
- کامیار کریمی – تهران
- فاطمه شیخها – تهران
- سهیل شقاقی – تهران
درباره المپیاد زبانشناسی
ببین رفیق، المپیاد زبانشناسی یا همون IOL یه رقابت خفن بین بچههای باهوش جهانه، ولی نه از اون رقابتهای خشک و فرمولمحور. این یکی فرق داره، خیلی هم فرق داره!
اینجا قراره بری تو دل زبونهایی که نه شنیدی، نه خوندی، نه حتی میدونی زندهن یا نه! مثلا یه زبان ناشناخته از یه قبیله کوچیک رو میذارن جلوت و میگن: «خب، بیا قانون ساخت جمع یا زمان گذشتهشو از دل جملهها دربیار!» و تو باید با مغز کارآگاهیات رمز و راز اون زبان رو کشف کنی!
هیچکس ازت نمیخواد زبانی بلد باشی، اصلاً لازم نیست بدونی فلان جمله به چه زبانیه! داستان سر منطق، تحلیل، الگو پیدا کردن و ذهن باز داشتنه.
میدونی اولین بار المپیاد زبانشناسی کِی برگزار شد؟
اولین المپیاد زبانشناسی یه داستان جالب داره! برمیگرده به سال ۱۹۶۵، توی مسکو روسیه، جایی که یه دانشجوی سال پنجمی به اسم آلفرد ژورینسکی یه ایده خفن داد: «بیاین یه مسابقه زبانشناسی واسه بچههای پایه دوم برگزار کنیم!»
اون موقع خودش هنوز دانشجو بود، ولی بعدش تبدیل شد به یه واژهشناس حرفهای و حسابی اسم در کرد. این مسابقه تا سال ۱۹۸۲ هر سال برگزار میشد، بعد یه مدت تعطیل شد و دوباره از سال ۱۹۸۸ به راه افتاد.
حالا نکته جالبتر اینه که کشورهای دیگه هم کمکم وارد ماجرا شدن! مثلاً بلغارستان تو سال ۱۹۸۴ نسخه خودش رو راه انداخت. آمریکا هم تو ۱۹۸۸ بهش اضافه شد و سنپترزبورگ هم تو ۱۹۹۵. از وقتی که مسابقهی بلغارستان راه افتاد، تیمهایی که توی المپیاد مسکو برنده میشدن، میرفتن اونجا هم رقابت میکردن و انصافاً حسابی هم میدرخشیدن!
خلاصه، این المپیاد زبانشناسی یه مسیر باحال و پرماجرا داشته؛ از یه ایده ساده از دل دانشگاه، تا یه رقابت بینالمللی پر از هیجان و هوش و منطق!
این المپیاد چطوری برگزار میشه؟
ببین، این المپیاد یه چیزی تو مایههای خاصترین المپیادههاییـه که تا حالا دیدی! با بقیه المپیادای علوم یه فرق اساسی داره، چون هم بخش فردی داره، هم بخش تیمی. یعنی هم خودت میجنگی، هم با تیمت یه ماموریت ویژه انجام میدین!
تو بخش فردی، باید ۵ تا سوال رو جواب بدی که از هر دری یه چیزی میپرسن: یه کم تئوری، یه ذره ریاضی، یه کمم چیزایی که مربوط به زبان و کاربردش هست. وقتشم کلیه، شیش ساعت تموم!
ولی بخش تیمی تازه اصل کاریه! از دوره دوم به بعد، یه سوال گنده و پیچیده میدن که باید با همتیمیهات حلش کنین. تیما چهارتاییان و حدود ۳ تا ۴ ساعت وقت دارین. اینجوریه که باید با هم هماهنگ شین، فکراتون رو بچسبونین به هم و یه راهحل خفن پیدا کنین.
در کل این المپیاد بیشتر از اینکه حفظی یا اطلاعاتی باشه، رو فکر و منطق و تحلیل میچرخه. باید قشنگ مغزتو بندازی وسط و با استدلال و هوش بری سراغ سوالا. خلاصه بگم، اگه دنبال یه چالش واقعی باحال و جدی هستی، این المپیاد حسابی میچسبه!
جهانیه یا فقط تو ایران برگزار میشه؟
جهانیه عزیز دلم! اسمش هست “International Linguistics Olympiad” که یعنی بچههایی از کشورهای مختلف دنیا میان توش شرکت میکنن، با هم رقابت میکنن و کلی چیز جدید یاد میگیرن. مثلاً سال ۲۰۲۵ قراره توی تایوان برگزار شه. بچههای تیم ملی ایران هم با قدرت دارن میرن اونجا که بجنگن!
تایوان منتظره!
امسال قراره این بچههای باهوش برن به کشور پیشرفته و پر انرژی تایوان. جایی که تیمهای زبده از سرتاسر دنیا جمع میشن و با هم رقابت میکنن تا مشخص بشه کدوم تیم بهترین مغزهای زبانی رو داره. ما مطمئنیم ایرانیا با همت، هوش و تلاش زیادشون دوباره میدرخشن .
به فاطمه محمدیزاده، کامیار کریمی، فاطمه شیخها و سهیل شقاقی یه دمت گرم حسابی میگیم. مرسی که افتخار آفریدین، مرسی که ذهنتونو وقفِ چیزی کردین که شاید خیلیها حتی نشنیدن اسمشو! ما بهتون افتخار میکنیم و منتظریم از تایوان با کلی تجربه و افتخار برگردین.
سوالات المپیاد زبانشناسی 2025
ببین خیلی خوبه که اگه اخبار المپیاد جهانی زبانشناسی رو دنبال میکنی و از علاقمندان این رشته هستی، یه نگاهیم به سوالاتش بندازی.
آشنایی با سوالات المپیاد زبانشناسی آسیا 2025 برای متقاضیان این المپیاد از واجباته، چرا که اینطوری کلی نمونه سوال دارن و میفهمن که برای مدال شدن باید تا چه حد مطالعه داشته باشن؛ اما برای بقیه بچههایی که متقاضی شرکت نیستن و فقط علاقه دارن هم میتونه مفید باشه. اینطوری میتونن ببینن که بچههامون با چیا سر و کار داشتن و با وجود چه سطحی از سوالات این نتایج رو کسب کردن.
تیم زبانشناسی ایران توی APLO ۲۰۲۵؛ کسب سه تا مدال برنز
خب خب خب! از اون خبرای خفن داریم براتون. تیم ملی المپیاد زبانشناسی جمهوری اسلامی ایران توی هفتمین دورهی المپیاد زبانشناسی آسیا-اقیانوسیه (APLO ۲۰۲۵) ترکوند! چطوری؟ با سه تا مدال برنز
این مسابقه، روز ۳۱ فروردین ۱۴۰۴ (۲۰ آوریل ۲۰۲۵) بهصورت آنلاین و همزمان در کلی کشور برگزار شد. کل شرکتکنندهها؟ ۴۶۵ نفر از ۳۱ کشور!
ولی فقط ۹۴ نفر بودن که نماینده رسمی کشور خودشون بودن و اومدن برای رقابت جدی. ایران هم یکی از اون کشورا بود که با کلی غرور و انرژی وارد میدون شد.
تو این مسابقه، بچهها با زبانهایی سر و کله زدن که شاید تا حالا حتی اسمشونم نشنیده بودین! مثلاً:
- تانگسا
- میزانتلا توتوناک
- لوما
- ماکو
- و حتی زبان خاسی!
یعنی رسماً رفتن تو دل معماهایی که نه دیکشنری به کارت میاومد، نه گوگل ترنسلیت! تنها چیزی که کمک میکرد، استدلال و تحلیل خودت بود و همین باعث میشه این المپیاد اینقدر خفن و خاص باشه!
این دوره توی ۱۳ تا مرکز رسمی در کل منطقه آسیا-اقیانوسیه بهصورت همزمان برگزار شد. با اینکه آنلاین بود، ولی با برنامهریزی دقیق و سطح بالا اجرا شد، جوری که حس یه رقابت جهانی حسابی رو منتقل میکرد!
شرکت توی APLO فقط یه مرحله از مسیر بزرگه! الان نوبتشه که بچههای تیم ایران خودشونو برای مرحلهی بعدی، یعنی المپیاد جهانی زبانشناسی ۲۰۲۵ در تایوان آماده کنن.
مسیر ادامه داره، موفقیت نزدیکه و ما کلی هیجان داریم برای اتفاقات خفنتری که در راهه!
یکی از مدالآورای گلمون حسین درویشخادم بود، دانشآموز بااستعداد دبیرستان علامهحلی ۱۰ که موفق شد یه مدال برنز خوشرنگ بزنه به گردنش!