« تمرکز نداره. اتاقش مخصوصاً کمد کتاب‌هاش بی‌نظم و شلخته‌ست. نمی‌تونه درسش رو تا آخر بخونه بعد بره با دوستاش وقت گذرونی، خیلی استرس داره»! حتماً از خوندن این دو خط توصیفی تعجب نکردی و چند وقتیه توی فضای مجازی در مورد اختلال بیش‌فعالی و کاهش توجه یا ADHD یه چیزهایی شنیدی. پس تا اینجا میتونی درک کنی که درس خواندن با adhd چه چالش سختیه. دانش‌آموزی که مبتلا به چنین اختلالی هست نباید ساده از کنارش بگذره؛ چون مطمئناً کم‌توجهی به خودش میشه ناکامی در تحصیل، ولی نتیجه نهایی‌اش میشه عقب افتادن از کل برنامه‌های زندگی که کلی براشون برنامه‌ریزی کرده بود. طلایی‌ها در مقاله امروز می‌خواد برات توضیح بده اصلاً adhd چیه، چه علائم مشخصی داره و راهکار درمان عدم تمرکز در درس خواندن چیه.
ADHD رو بهتر بشناس
اختلال بیش‌فعالی و کم‌توجهی یا ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) یکی از شایع‌ترین اختلالات روانی بین بچه‌هاست. این مشکل به دلیل اختلال رشد عصبی خودش رو نشون میده و یه سری علائم داره.
اگر کودک یه همچین اختلالی داشته باشه یعنی خیلی فعاله و جنب‌وجوش داره، نمی‌تونه رفتارهاش رو کنترل کنه، هیجانی میشه، زود جوش میاره و در سال‌های بعدی، توی توجه و تمرکز در زمان درس خوندن، مشکلاتی پیدا می‌کنه.
در سنین بزرگ‌سالی، درس خواندن با adhd سخت‌تر میشه و تا جایی ادامه پیدا می‌کنه که فرد برای مدیریت زمان، هدف‌گذاری و نهایتاً کار کردنش در محیط کار به مشکلات جدی برمی‌خوره. از طرفی مشکلاتی هم برای عزت‌نفس و ارتباطش با اطرافیان پیش میاد.
ممکنه این ذهنیت برات پیش بیاد که خب این‌همه آدم با این علائم هستن، پس حله داداچ. همه‌مون اختلال داریم دیگه! نه واقعاً! اگر تعدادی از علائم وجود داشته باشه، تازه بعد از معاینه و ارزیابی‌های روانپزشکه که فرد میتونه مطمئن باشه مبتلا به این اختلال هست یا نه. اینم بگیم که تماشای بیش‌ازحد تلویزیون، وضعیت مالی ضعیف، تحصیل در مدارس سطح پایین، آلرژی غذایی و مصرف شکر باعث adhd نمیشن.
علائم اختلال بیش‌فعالی و کاهش توجه کدوما هستن؟
خب حالا بریم ببینیم یک متخصص روان‌پزشک بعد از معاینه و پرسیدن چند تا سؤال، چطور متوجه میشه که فرد به adhd مبتلا شده:
- حرف‌گوش‌کن نیست (پیروی نکردن از دستورالعمل‌ها)
- کند عمل می‌کنه (تأخیر در انجام وظایف)
- رانندگی پرخطر
- حواس‌پرتی داره
- نمی‌تونه احساساتش رو کنترل کنه و رفتارهای هیجانی داره
- به جای انجام وظایف دنبال کارهای موردعلاقه شه
- چند تا کار رو هم‌زمان انجام میده
- تنوع طلبه و زود حوصله‌اش سر میره
- در دوران کودکی خیلی بازیگوش بوده
- نتایج آزمایش‌های adhd این رو تأیید می‌کنه
- وسواسیه
آیا درس خواندن با adhd شدنیه؟
روش خواندن شیمی برای کنکور و همینطور درس‌های دیگه متناسب با رشته، در دانش‌آموز عادی با درس خواندن اونی که adhd داره، زمین تا آسمون فرق می‌کنه! درواقع دومی باید خیلی روی خودش کار کنه تا بتونه یک ساعت مطالعه مفید داشته باشه. چنین فردی به دلیل هیجانات زیاد و پرجنب‌وجوش بودن، نمی‌تونه یک جا بند بشه و به همین دلیل تمرکز به‌شدت پایینی برای درس خوندن مفید داره. همچنین، چون استرس بالایی رو همیشه تجربه می‌کنه، توانایی تمرکزش برای مطالعه و طبق برنامه درسی پیش رفتن خیلی پایینه.
در کل، ما اینجا اثرات منفی درس خواندن با adhd رو فهرست‌وار میگیم تا اگر فکر می‌کنی چنین علائمی رو داری، اطلاعاتت رو در این زمینه بیشتر کنی:
- ممکنه نتونه دوران تحصیلش رو با موفقیت تموم کنه (دبیرستان یا دانشگاه)
- ممکنه نتونه استخدام بشه و دوران بیکاری طولانی رو تجربه کنه.
- برای تأمین نیازهای زندگی و هزینه‌هاش به مشکل جدی برمی‌خوره.
- ممکنه درگیر مواد مخدر مخصوصاً سوءمصرف بشه.
Adhd مزیتی هم داره؟
بله! شاید تعجب کنی ولی اگر دانش‌آموز تحت نظر متخصص باشه، میتونه علائمش رو طوری مدیریت کنه که تبدیل به نقطه قوت زندگی‌اش بشن:
- پرانرژی بودن- این ویژگی منحصربه‌فرد کمک می‌کنه انرژی خیلی زیادی در زمین بازی، مدرسه یا محل کار نشون بده.
- خودجوش بودن- چون شور زندگی بسیار بالایی داره میتونه مهره فعال و سرزنده جمع باشه. حتی توانایی تجربه کردن چیزهای جدیدی رو داره.
- نوآوری زیاد- این فرد اگر تحت نظر روان‌پزشک باشه و داروهاش رو درست مصرف کنه، میتونه با ویژگی‌های جذابی مثل اصیل، هنرمند و خلاق خودش رو بشناسونه.
- تمرکز بیش‌ازاندازه- اگرچه درس خواندن با adhd سختی‌های خودش رو داره، ولی ویژگی تمرکز خیلی بالای فرد باعث میشه وقتی غرق کاری میشه، کاملاً در خدمت اون کار باشه و حواسش به اطراف نباشه. بنابراین، ویژگی منفی تمرکز پایین اگر کنترل و درمان بشه میتونه به یک ویژگی مثبت تبدیل بشه.
Adhd و کنکور
اگر اختلال adhd در سال کنکور تشخیص داده بشه مدیریت اون خودش یک چالش جداگونه ست. دانش‌آموز مبتلا به این اختلال، باید تحت مراقبت‌های خاصی باشه و درس خواندن با adhd آداب‌ورسوم خاص خودش رو داره. علاوه بر رازهای کسب رتبه برتر کنکور، طلایی‌ها راهکارهای زیر رو برای مطالعه بهتر دانش‌آموزان بیش‌فعال پیشنهاد میده:
- کتاب خواندن با صدای بلند- گرچه وقت بیشتری از دانش‌آموز می‌گیره، ولی تمرکزش رو روی کلمات بیشتر می‌کنه.
- راه رفتن در زمان درس خواندن- یکی از راه‌های افزایش تمرکز برای درس خواندن، راه رفتنه. چون باعث میشه حواسش روی راه رفتن و به درودیوار نخوردن و درست خوندنش باشه!
- وقت استراحت کوتاه
- درس خواندن با پادکست‌های آموزشی یا با صدای معلم- درس خواندن با این روش خیلی مفیده و روی یادگیری بهتر دانش‌آموز تأثیر زیادی میذاره.
- ورق زدن یک کتاب واقعی- درس خواندن اون هم با یک کتاب واقعی خیلی تأثیر خوبی داره. این افراد نباید سراغ کتاب‌های الکترونیکی برن.
- توضیح دادن برای دیگران- تقویت آموخته‌ها اونهم با توضیح دادن برای یکی دیگه میتونه تأثیر خیلی زیادی روی موندگار شدن اونچه یاد گرفته داشته باشه. اگر هم کسی نباشه، خودش با صدای بلند به خودش درس پس بده.
- کار با ماژیک- ماژیک‌های لایتر یک روش مفید برای درس خواندن با adhd میتونه باشه. این‌طوری نکات اصلی و مهم همیشه جلوی چشم دانش‌آموزه. همچنین نباید از تأثیر خط‌کش برای گم نکردن خطوط کتاب غافل بشه!
- یادداشت‌برداری
- تقسیم کتاب- هر بخش رو به قسمت‌های کوچک‌تر تقسیم کنه و حتماً بینشون تایم استراحت داشته باشه. با تموم شدن هر بخش هم یک جایزه برای خودش در نظر بگیره (میوه، لواشک یا هر چیز یا کار دیگه)
- اتاق مطالعه مناسب- یک چنین فضای مناسبی درس خواندن با adhd رو خیلی ساده‌تر می‌کنه و باعث میشه دانش‌آموز با حس راحتی بیشتری روی درس‌هاش تسلط داشته باشه.
- مدیریت عوامل حواس‌پرتی
- حال خوب برای درس خواندن- ببینه کی روی مود خوبیه. مثلاً وقتی خوابالو یا عصبیه نباید بره سراغ کتاب‌هاش.
- نوشتن افکار- موقع درس خوندن حتماً فکرهای غیردرسی‌اش رو جایی یادداشت کنه. بعداً میتونه بره سراغشون و ببینه باید با اون افکار چیکار کنه.
- دوباره خوانی
مصرف داروی adhd برای دانش‌آموز کنکوری
این موضوع، مصرف دارو یا دارودرمانی، برای همه یک چالشه. چرا؟ چون در کنار عوارض مصرف دارو، رعایت دوره درمان خیلی مهمه تا بیماری درمان یا کنترل بشه. دانش‌آموزی که به اختلال adhd مبتلاست، مخصوصاً اگر کنکوری باشه برای درمان عدم تمرکز در درس خواندن باید بتونه تحت نظر روان‌پزشک، یک سری دارو رو با دز مشخص مصرف کنه.
متخصص بعد از بررسی وضعیت دانش‌آموز همه یا تعدادی از داروهای زیر رو تجویز می‌کنه:
- ادرال
- ریتالین
- کنسرتا
- دیترانا
- فوکالین
- جورنی پی‌ام Jornay PM
- مایداییس Mydayis
- کوییلیوانت ایکس آر Quilivant XR
◄ خیلی مهم: به‌هیچ‌عنوان این داروها نباید خودسر مصرف بشه. متخصص بعد از ارزیابی وضعیت دانش‌آموز و با حضور والدین، داروهای فرد مبتلا رو با دز مشخص تجویز می‌کنه.
کلام آخر طلایی‌ها
نحوه درس خواندن ریاضی برای کنکور یا هر درس دیگه‌ای، از مهم‌ترین بخش‌های آمادگی برای این آزمون مهم و تعیین‌کننده ست. دانش‌آموزی که بیماری خاصی نداره و در شرایط عادی به سر می‌بره، قطعاً چالش آمادگی کنکور رو به شکل دیگه‌ای باید پشت سر بذاره. درحالی‌که درس خواندن با adhd برای دانش‌آموزی که به اختلال بیش‌فعالی و کاهش توجه مبتلاست، خیلی سخت‌تر و انرژی گیرتره.
ما در مقاله امروز طلایی‌ها سعی کردیم بیشتر در مورد این اختلال شایع برات بنویسیم. اگر فکر می‌کنی بیش از 5 مورد از علائم این اختلال رو داری، بهتره همراه با پدر یا مادرت به متخصص مراجعه کنی تا در صورت نیاز برات دارو تجویز بشه. درهرصورت، این اختلال در کنار اثرات منفی که داره، باعث شکوفا شدن بعضی از جنبه‌های مثبت شخصیت میشه!
