بذار همین اول یه چیزی رو بگم، اگه بخوای مدال جهانی بگیری، باید آماده باشی با کله بری تو دل سختترین و باحالترین تجربههای عمرت! هم کلی حال میکنی، هم بعضی وقتا فشارش لهت میکنه. شبایی هست که تا ۴ صبح داری مسئله حل میکنی و تهش میبینی اصن جوابتم اشتباه بوده! ولی همون لحظهای که اسمتو به عنوان مدالآور جهانی صدا میزنن، میفهمی که آره… ارزششو داشت.
اصلاً مدال جهانی گرفتن چه فایدهای داره؟ فقط یه قاب قشنگه برای اتاقت یا چیز دیگهای هم پشتشه؟ ما رفتیم سراغ کسی که خودش این مسیر رو تا تهش رفته، یعنی پوریا قجری، موسس باشگاه طلاییها، کسی که سال ۸۹ با اختلاف طلای کشوری رو گرفت و یه سال بعدش هم نقره جهانی آورد و شد نفر اول تیم ملی فیزیک ایران. توی این مقاله از طلاییها، مهمترین نکات مصاحبه با پوریا قجری آورده شده تا شما عزیزا از تجربیاتش استفاده کنید، البته که میتوانید کاملش رو توی ویدیو آپارات هم ببینید.
المپیاد فیزیک چیه؟ چرا اینقدر سروصدا داره؟
خب ببین، اگه عاشق فیزیکی، از اونایی که با دیدن یه آزمایش باحال ذوق میکنی، یا یه سوال چالشی میتونه خوابتو بپرونه، احتمالاً اسم المپیاد فیزیک به گوشت خورده… المپیاد فیزیک یه جور رقابت حسابیه برای بچههای پایه دهم و یازدهم که دلشون میخواد یه سر و گردن از بقیه بالاتر باشن!
تو این مسیر با بچههای تیز و باهوش از سراسر کشور (و حتی دنیا!) رقابت میکنی و اگه بجنگی، میتونی تا مرحله جهانی هم پیش بری.
مراحل المپیاد فیزیک چطوریه؟
- مرحله اول – تستی: تو بهمن برگزار میشه، ترکیبی از تست و جوابهای عددی. مکانیک مهمترین بخششه؛ حدود ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ نفر میرن بالا.
- مرحله دوم – بازی جدی میشه! اردیبهشت برگزار میشه، سوالات تشریحی و یه سوال آزمایشگاهی داره. فقط حدود ۴۰ تا ۴۵ نفر میرن مرحله بعد؛ رقابت حسابیه!
- مرحله سوم – تابستون داغ! حدود ۲ ماه آموزش سنگین تئوری و عملی داری. آخرش مدالا تقسیم میشن؛ طلا، نقره و برنز!
- مرحله چهارم – جهانی شو! اگه طلا بگیری، یه سال میری باشگاه دانشپژوهان. از بین ۱۰ نفر، فقط ۵ نفر میرن المپیاد جهانی فیزیک.
تاریخچه المپیاد فیزیک
اولین بار سال ۱۹۶۷ تو لهستان برگزار شد، فقط بین ۵ کشور اروپایی. ولی کمکم گسترش پیدا کرد و الان یه رقابت جهانیه با شرکتکنندههایی از همه قارهها. ایران هم از سال ۱۳۶۷ به این مسابقات پیوست و تا سال ۲۰۱۹ بیش از ۱۲۸ مدال جهانی توی کارنامَشه. یعنی بچههای ما واقعاً ترکوندن! نکته جالبش اینه که فقط تئوری نیست؛ بخش عملی و آزمایشگاهی هم داره که کلی از جذابیتهای فیزیک رو توش میبینی!
مزایای مدال فیزیک گرفتن چیه؟
اوووو تا دلت بخواد واست مزیت داره:
- مدال طلا = رتبه صفر کنکور! هر دانشگاهی بخوای میری، بدون کنکور.
- مدال نقره یا برنز = سهمیه المپیاد در کنکور (تا ۲۰٪)
- کلی رفیق خفن و تجربه ناب تو دوره تابستونی.
- و آخرشم میری برای رقابت توی تیم ملی و المپیاد جهانی فیزیک!
مزایای مدال المپیاد رو میتوانی به طور کامل برای همه المپیادهای دیگه توی این مقاله بخونی.
اصلاً چرا المپیاد فیزیک خاصه؟
خیلیا فکر میکنن فیزیک فقط یه مشت فرمول و محاسبات خشکه. ولی راستش این نیست… فیزیک یعنی فهمیدن دنیای اطرافت.
یعنی وصل شدن به قوانین طبیعت! و با ابزار ریاضی، کشف اتفاقات عجیب دنیا. همین چیزاست که باعث میشه خیلیا عاشقش بشن و بگن: «من میخوام تو این علم غرق شم!» و اونجاست که المپیاد فیزیک میشه راهی برای عمیقتر شدن تو این دنیا.
از زبون پوریا قجری: مدال جهانی؛ سختترین لذت دنیا
مدال جهانی گرفتن باحالترین چیز دنیاست… ولی آسونترین؟ نه عزیز دل، اصلاً و ابداً! سختیش اونجاست که روزای پشتسرهم از خواب و زندگی میزنی، از مهمونی و تفریح، از گوشی و فیلم و خواب ظهر جمعه… سختیش اونجاست که یه مسئله چند صفحهای رو سه روز باهاش کلنجار میری و آخرشم نمیفهمی غلطت کجاست! سختیش اون شباس که نصفشب با دلدردِ استرس از خواب میپری و با خودت میگی: «اصلاً من چرا دارم این کارو میکنم؟!»
ولی خب… یه روی دیگه هم داره.
مثلاً وقتی بعد کلی تلاش، یه سوال سخت رو بالاخره میفهمی و حس میکنی خود انیشتینی! وقتی میبینی اسمت بین ۵ نفر تیم ملیه، قلبت یه لحظه وایمیسته. وقتی میری جهانی و اون لحظه که مدال میگیری، پرچم ایران میره بالا… یه حسیه که با هیچی تو دنیا عوضش نمیکنی، با هیچ پولی، با هیچ تشویقی… فقط یه چیزه: غرور خالص.
حالا میپرسی واقعاً میارزه؟
راستش… هنوزم بعضی وقتا که به اون دوران فکر میکنم، یه لبخند خسته میشینه گوشه لبم. میگم آره، خسته شدم، گاهی گریه کردم، بارها خواستم ول کنم، ولی… همون مدالی که الان رو دیواره، همون شاگردایی که الان طلا گرفتن، همهش یه چیزو ثابت کرد: اگه بخوای، اگه ادامه بدی، بالاخره میرسی.
واسه همینم نشستیم با پوریا قجری یه دل سیر حرف زدیم. پرسیدم اگه برگردی عقب، باز همین راهو میری؟
جوابش؟ نگم بهتره! چون توی لایو مصاحبه با پوریا قجری مدال جهانی فیزیک المپیاد کامل گفته.
مصاحبه با پوریا قجری؛ کسی که خودش همه اینا رو تجربه کرده!
- تو سال ۱۳۸۹ با اختلاف زیاد طلای المپیاد فیزیک شدم، یه سال بعدشم یعنی ۱۳۹۰، به عنوان نفر اول تیم ملی ایران رفتم جهانی و مدال نقره گرفتم!
- تو این چند سال، کلی شاگرد توی مدارس حلی، فرزانگان، انرژی اتمی و مدرسههای خفن دیگه داشتم که هر کدومشون یه مدال گرفتن! طلا، نقره، برنز…
- حالا تو این لایو قراره همه چی رو بهت بگم: چی بخونی؟ از کجا شروع کنی؟ چطوری طلا بگیری؟ حتی اگه نمیخوای طلا بگیری، کجارو میتونی حذف کنی که انرژیت هدر نره!
پوریا میگه:
“بچهها فکر میکنن چون مرحله اول آسونه، پس مرحله دوم هم یه ذره بیشتر بخونن قبول میشن. ولی این یکی از اون تلههای معروفه! مرحله اول بیشتر شبیه غربالگریه، اما مرحله دوم تازه اول بازیه!”
المپیاد فیزیک، یه سفره… نه ساده، نه آسون، ولی باحال، پرماجرا و پُر از رشد. یه روز با یه سوال سخت به هم میریزی، یه روز با حل یه تمرین چالشی حس میکنی خودت خالق فیزیکی! یه روز خستهای، یه روز هیجانزده. ولی اگه اهل فیزیکی، اگه دوست داری با دنیای اطرافت بیشتر آشنا شی و عاشق یادگیریای… این مسیر واسه توئه.
اگه توی فاز المپیاد فیزیکی، این لایو واست یه مرجع کامله! از صفر تا صد راهو برات باز میکنیم. پس نذار از دستت بره، چون ممکنه همین یه لایو مسیرت رو عوض کنه.