به نظر تو هم جای یک قرص برای کاهش استرس کنکور توی داروخونه‌ها خالیه؟ یعنی دقیقاً یه قرصی، شربتی که تا می‌خوری ایکی ثانیه بعدش دیگه خبری از اون حال خراب روزای قبل کنکور نیست؛ مجبور نیستی ورزش کنی، خوب غذا بخوری، به خودت تلقین کنی، مدیتیشن کنی و هزار جور کار مثبت دیگه کنار دارو تا آخرش بتونی استرست رو کنترل کنی؛ نه اینکه کامل از بین بره! ولی خب همچین چیزی بعیده. عوضش، طلایی‌ها امروز می‌خواد برای درمان خانگی استرس کنکور چند تا توصیه خفن بهت بده. این راهکارها انقد ساده و طبیعیان که تو رو مجبور نمی‌کنن حتماً بری سراغ قرص و دوا.
اینکه برای کنکور استرس دارم طبیعیه؟
البته که طبیعیه قشنگ جان! اصلاً به این فکر نکن که نباید همچین حسی رو تجربه کنی یا چرا داری تجربه‌اش می‌کنی. به‌هرحال یکی از مهم‌ترین رویدادهای زندگی‌ات رو قراره پشت سر بذاری. این اتفاق تأثیر خیلی خیلی بزرگ و پررنگی روی ادامه تحصیلاتت در دانشگاه و زندگی شغلی و کلاً زندگی شخصیت میذاره. اما!
اما تجربه استرس زمانی طبیعیه که مشکلی توی روند عادی زندگی روزمره‌ات ایجاد نکنه. یعنی اگه قراره با استرس زیادی داشتن چاق یا لاغر بشی، اخلاقت عوض بشه، برنامه‌ریزی‌های درسی‌ات به هم بخوره و هیچ تمرکزی نداشته باشی، خب این دیگه استرس نیست، بهش میگن خونه خراب کن!
به نظرت استرس داشتن جدای از مضراتی که داره، فایده‌ای هم داره؟
فواید و مضرات استرس داشتن چیه؟
حتماً می‌دونی که استرس یکی از واکنش‌های طبیعی مغز و ناشی از ترشح هورمون کورتیزوله؛ هورمونی که در زمان مواجه شدن با خطر (چه روانی چه فیزیکی) به دستور مغز ترشح میشه. با ترشح این هورمون و استرسی که میاد سراغت، تو متوجه مهم یا خطرناک بودن موقعیت میشی و برای نجات یا خارج شدنت از اون موقعیت یه فکری می‌کنی.
پس استرس به‌خودی‌خود واکنش بدی نیست و بزرگ‌ترین فایده‌اش اینه که بهت هشدار می‌ده «خودت رو جمع کن بچه!». بعدش میشینی دودوتا چارتا می‌کنی که چیکار کنم. پس در موقعیت مهمی مثل کنکور به فکر روش‌های کاهش استرس کنکور هستی.
عوارض استرس کنکور کدوما هستن؟
اما دردسرهایی که استرس داشتن، مخصوصاً زیاد استرس داشتن، به دنبال داره واقعاً جدی و گاهی در حد مراجعه به پزشک و مصرف دارو، خطرناک هستن.
کتابخونه ملی پزشکی آمریکا، عوارض استرس رو این‌طور تعریف می‌کنه:
- فشارخون بالا
- بیماری قلبی
- دیابت
- چاقی
- افسردگی
- اضطراب
- مشکلات پوستی مانند اگزما و همین‌طور آکنه
- و در نهایت مشکلات قاعدگی مثل سیکل‌های نامنظم
حالا بریم قبل از اینکه راه‌های کاهش استرس کنکور رو بهت بگیم، ببینیم استرس خیلی زیاد از جنبه‌های مختلف عاطفی، فیزیکی و رفتاری چه مشکلاتی رو ممکنه برات درست کنه.
|
عوارض عاطفی استرس کنکور |
عوارض فیزیکی استرس کنکور |
عوارض رفتاری استرس کنکور |
|
|
|
راهکارهای کاهش استرس برای کنکور
خب حالا بریم سر اصل موضوع! اینکه بتونی استرست رو به‌موقع کنترل و کم کنی واقعاً نشون می‌ده خیلی کارت درسته و خودت رو می‌شناسی. بذار با استرس لحظه‌ای که میاد سراغت شروع کنیم. برای کاهش استرس لحظه‌ای شب امتحان چه راه‌حل‌هایی داری قشنگ جان؟
- اطلاعاتت رو چند روز قبل آزمون کامل کن و با دست پر برو سر جلسه (آزمون کجا برگزار میشه، چیا باید با خودت همراه ببری، چیا میتونی با خودت همراه ببری)
- یادداشت‌برداری برای داشتن یکجای افکار و ایده‌ها
- تنظیم ساعت غذا خوردن و خوابیدن
- نخوردن غذاهای به‌دردنخور یا همون جانک فود
- رعایت رژیم غذایی سالم و اصولی تا روز آزمون
- مصرف داروی گیاهی برای کاهش استرس کنکور (دم‌نوش نه هر داروی گیاهی بدون تجویز دیگه)+ حذف نوشیدنی‌های کافئین دار و انرژی‌زا
- تماشای یک فیلم کمدی یا گوش دادن به برنامه طنز
- دوش شب آزمون که خیلی مهمه!
- خوردن صبحانه مفصل و مغذی صبح روز آزمون
- دستشویی رفتن قبل ورود به جلسه آزمون
- تنفس عمیق برای افزایش تمرکز
روش‌های کاهش استرس کنکور در بلندمدت
بعد از دونستن درمان خانگی استرس کنکور، حالا بهتره با 7 روش کاهش استرس در روزهای کنکور آشنا بشی:
تمرکز روی کاری که میخوای انجام بدی
هدفت، کاری باشه که داری انجام میدی نه هدفی که قراره بهش برسی! این اشتباه رو خیلی از کنکوری‌ها می‌کنن. یعنی تمرکزشون، هدفشونه. این توضیح تو رو به اشتباه نندازه! وقتی نتونی برای رسیدن به هدفت درست عمل کنی یعنی عملاً هدفی در کار نیست! اون کارها هستن که مفهوم هدف رو تعریف می‌کنن. مثلاً؟
- در درس ریاضی ضعیف هستی و می‌دونی که با یک ماه خوندن این درس به هیچ نتیجه‌ای قرار نیست برسی. پس نحوه خواندن ریاضی برای کنکور رو باید بدونی و بر اساس همون یک برنامه بلندمدت درست‌وحسابی بچینی.
- برنامه‌ریزی‌هایی که انجام میدی باید شامل هدف‌گذاری گام‌به‌گام، تست‌زنی و آشنایی با اصول و نکات تست‌زنی کنکور بشه.
مدیریت زمان
شک نکن که زمان یکی از فکت‌های مهم برای موفقیت توی هر کاریه. اگه مدیریت زمان رو بلد نباشی مخصوصاً برای ماه‌های باقی مونده تا کنکور، کاری از پیش نخواهی برد. یکی از ابزارهای خیلی دقیق برای مدیریت زمان، شرکت در آزمون‌های شبیه سازی شده ست. این آزمون‌ها علاوه بر اینکه به کاهش استرس کنکور تا حد خیلی زیادی کمک می‌کنن، بلکه میتونی سرعت عملت رو در تست‌زنی بالا ببری و یک کنکوری خفن تا روز آزمون بشی.
آزمون‌های شبیه سازی شده به بهترین شکل ممکن کمک می‌کنن درگیر دروسی بشی که نیازه بهشون تسلط کامل داشته باشی. این مورد برای همه دانش‌آموزانی که بار اولشونه در کنکور سراسری مقطع کارشناسی شرکت می‌کنن خیلی مهمه و از رازهای موفقیت در کنکور به حساب میاد. درواقع اینجاست که می‌تونن مدیریت زمان رو به بهترین شکل ممکن یاد بگیرن.
مدیریت تمرکز
این رو هیچ‌وقت، حتی بعد از رتبه شدن توی کنکور و ادامه تحصیل تا مقاطع بالاتر، فراموش نکن که تمرکز واقع نجاتت می‌ده. بدون تمرکز تو نمی‌تونی بازدهی خوبی داشته باشی و درنتیجه به اونی که میخوای نمی‌رسی. پس دقت کن که وقتی شروع به درس خوندن می‌کنی، حواست فقط به درس خوندن باشه و درگیر حاشیه نشی.
◄ مهم: اون دانش‌آموزایی که مبتلا به adhd (اختلال بیش فعالی و کاهش تمرکز) هستن حتماً برای داشتن تمرکز، چالش جدی دارن. درس خواندن با adhd آداب خاص خودش رو داره که حتماً باید اطلاعات کاملی در مورد روش‌های اون داشته باشیم.
روتین مشخصی داشته باش
خیلی مهمه که بتونی یک روتین خفن درست تا روز آزمون برای خودت داشته باشی. سختش نکن و اصل رو بذار بر داشتن یک برنامه روزانه ساده بدون فشار و طبق اونی که می‌دونی از عهده ش برمیای. مثلاً؟
- هرروز سر ساعت مشخصی از خواب بیدار میشی
- رژیم غذایی‌ات مشخصه و صبحانه مناسبی می‌خوری
- ساعت مطالعه‌ت رو می‌دونی و سر موقع توی اتاقت مشغول میشی.
- ممکنه بری سر کلاس های آمادگی کنکور و اونجا باقی برنامه‌ت رو پیش ببری.
- تایم استراحتت مشخصه و البته که تفریح و رفیق‌بازی‌هات رو هم داری.
به خوابت برس
اگه قصد جدی برای کاهش استرس کنکور داری حتماً اینم می‌دونی که به هم خوردن برنامه خوابت چه بلایی میتونه سر برنامه‌ریزی‌های درسی‌ات و روتین زندگی‌ات بیاره! خواب کافی و به‌موقع روی کیفیت مغزت تأثیر مطلوبی میذاره، سالم‌تری و درنتیجه کمترین میزان استرس رو تجربه خواهی کرد.
کجا درس می‌خونی؟!
اتاق خودت؟ کتابخونه؟ پانسیون مطالعاتی کنکور؟ خونه مامان‌بزرگت؟ پس می‌بینی که یه جاهایی واقعاً حال خوبی برای درس خوندن بهت میدن. ببین اون جاها دقیقاً کجاها هستن. مثلاً اگه می‌دونی چند روز دیگه تا آخر شب مهمون دارین، برنامه‌ت رو جوری بچین که در یک فضای کم تنش و آرومی بتونی برای درس خوندن، آماده بشی.
درست غذا بخور!
بالاتر از عوارض استرس زیاد به چاق یا لاغر شدن اشاره کردیم. پس یادت باشه بدونی برای کاهش استرس کنکور چه بخوریم. چون باید یک رژیم غذایی اصولی از انواع کربوهیدرات‌های سالم، پروتئین‌ها، چربی‌ها داشته باشی و به‌اندازه کافی فیبر و لبنیات به بدنت برسونی.
آدم معنوی باش
دعا برای رفع استرس کنکور مؤثره! توصیه می‌کنیم جنبه معنوی زندگی‌ات رو تقویت کنی و اگه با دعا رقیق میشی، حتماً این حس خوب رو برای آرامش خودت در روزهای استرس‌زای کنکور، به خودت هدیه بدی.
روش‌های اشتباه برای کاهش استرس زمان کنکور
ممکنه بین اطرافیانت کسانی باشن که با روش‌های دیگه‌ای غیر از راهکارهای این مقاله می‌خوان استرس خودشون رو کم کنن. این روش‌ها ممکنه اشتباه باشه که حالا برات توضیح می‌دیم چطور اشتباه هستن.
- مصرف سرخود دارو- خیلی‌ها هستن که بدون تجویز پزشک میرن سراغ قرص و مثلاً قرص پروپرانول برای کاهش استرس کنکور رو امتحان می‌کنن. این کار مطلقاً اشتباهه و عوارض جدی ممکنه برای فرد داشته باشه.
- مصرف داروی گیاهی- هر دارویی بدون تجویز و نظر پزشک برای کنترل استرس تو مناسب نیست. مخصوصاً داروهای گیاهی که عموماً مورد تأیید پزشکان ازنظر علمی نیستن و بیشتر جنبه مصرف روزانه دارن تا درمانی.
و در پایان
کاهش استرس کنکور یکی از دغدغه‌های همیشگی داوطلبین این آزمونه مهمه. اول اینکه بپذیر یک همچین حسی رو در دوره آمادگی‌ات تا روز آزمون باید تجربه کنی. مهم آینه که بتونی اون استرس رو کنترل کنی و با روش‌هایی که در این مقاله برات مفصل توضیح دادیم، از عهده فشارش بربیای. این استرس هم تموم میشه و تو نتیجه تلاشت رو داخل سایت می‌بینی. تا شنیدن صدای هورای قشنگت، بدرود!
